Zoeken
151 resultaten voor Vandernagel, J. gevonden
De meerwaarde van zorgvuldige screening bij een ‘oude bekende’
Een man met fors alcohol- en drugsgebruik meldt zich opnieuw aan bij de verslavingszorg (VZ), nadat hij eerdere behandelingen voortijdig had afgebroken. Bij intake met de MATE (zie kader) blijkt patiënt moeilijkheden op meerdere gebieden te ondervinden. Hij heeft problemen op zijn werk, doordat hij afspraken niet nakomt en zich agressief gedraagt. Het agressieve gedrag wordt sterker als hij heeft gebruikt. Daarnaast zijn er problemen in de huishouding, administratie en sociale...
Lees het artikelChronisch alcoholmisbruik bij mensen met een licht verstandelijke beperking
De scheidslijn tussen eigen autonomie en bestwil is bij mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) en chronisch overmatig alcoholgebruik lastig te trekken. Enerzijds vragen hulpverleners en andere betrokkenen meer mogelijkheden tot ingrijpen, anderzijds wil men ook deze groep ruimte geven eigen keuzes te maken, terwijl de mogelijkheden tot gedwongen ingrijpen beperkt of niet toereikend zijn. Dit artikel gaat in op dit dilemma en de rol van de verpleegkundige hierin. Daarbij komt...
Lees het artikelLeefstijlinterventies in de ggz: een zorg voor verpleegkundigen
Mensen met een ernstige psychiatrische aandoening hebben door een ongezonde leefstijl en de bijwerkingen van de psychofarmaca een verhoogde kans op somatische klachten en ziekten. Wat de leefstijl betreft, is er vaak sprake van een ongezond voedingspatroon, inactiviteit, veel roken en middelenmisbruik. Leefstijlinterventies hebben als doel de patiënt te bewegen tot gezonder leefstijlgedrag. In dit artikel beschrijven we drie voorbeelden van leefstijlinterventies voor mensen met een...
Lees het artikelDiagnose ADHD bij meisjes wordt vaak gemist
ADHDcentraal biedt diagnostiek, behandeling en consultatie voor patiënten vanaf 18 jaar. Vanuit praktijkervaring valt op dat kernproblematiek van ADHD bij vrouwen regelmatig onvoldoende wordt herkend. Vroege onderkenning van ADHD, diagnostiek en behandeling zijn belangrijk, omdat daarmee schadelijke gevolgen van ADHD kunnen worden beperkt. Dit artikel informeert vakgenoten, zodat ADHD bij meisjes en vrouwen vaker wordt herkend en tijdig passende hulp wordt ingezet.
Lees het artikelDementie
Het aantal mensen dat te maken krijgt met dementie zal de komende jaren fors stijgen. Mensen met dementie hebben op termijn vrijwel allemaal een toenemende behoefte aan zorg en begeleiding. Hierdoor ondervindt niet alleen de dementiepatiënt zelf de gevolgen van de ziekte, maar geldt dit ook voor de partner en kinderen. Kennis van de beïnvloedende factoren, de behandelwijze en de mogelijkheden voor benadering en ondersteuning, kunnen een belangrijke bijdrage leveren om de...
Lees het artikelGezond in lichaam en leefstijl
De lichamelijke gezondheid van patiënten met een ernstige psychische aandoening (EPA) verdient veel aandacht. Zij hebben een sterk verhoogd risico op verschillende lichamelijke aandoeningen. Verpleegkundigen, verpleegkundig specialisten en andere hulpverleners kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan een betere lichamelijke gezondheid van deze patiënten. Dit artikel beschrijft hoe hieraan systematisch kan worden bijgedragen door de inzet van e-health.
Lees het artikelVerward en angstig
Een patiënt met een bekende angststoornis wordt opgenomen vanwege recent ontstane verwardheid met cognitieve stoornissen. Bij onderzoek worden een delier en een wernicke-encefalopathie vastgesteld. Stappen richting diagnose, therapie en interventies worden besproken.
Lees het artikelFarmacotherapie bij de behandeling van stoornissen in het gebruik van alcohol, drugs en gokken*
Verslaving is een chronische, recidiverende hersenziekte, waarbij zowel biologische (waaronder genetische), psychologische als sociale factoren een belangrijke rol spelen in het ontstaan en het voortduren ervan. Psychosociale interventies vormen de basis van de verslavings-behandeling, daarnaast zijn medicamenteuze behandelingen ontwikkeld die patiënten ondersteunen bij het bereiken van hun behandeldoelen. De behandeling van verslaafden met een combinatie van psychotherapie en medicatie...
Lees het artikelHoogsensitiviteit in de zorg
Hoogsensitiviteit is een eigenschap, waarmee een op de vijf mensen wordt geboren. Dus zowel zorgverleners als patiënten. Hoogsensitieve mensen hebben een gevoeliger centraal zenuwstelsel. Dit betekent dat er meer prikkels binnenkomen, én dat deze dieper in de hersenen verwerkt worden. Dit geldt voor zowel positieve als negatieve prikkels.
Lees het artikelSyndroom van Korsakov
Het syndroom van Korsakov is een aandoening die forse beperkingen kan meebrengen. Intensieve zorg en begeleiding zijn dan noodzakelijk, waarbij het van belang is dat deze aansluiten bij de zorgvragen van de cliënt. Kennis over het ziektebeeld is belangrijk om de zorgvragen goed te begrijpen. Dit artikel gaat in op oorzaken en gevolgen van het syndroom van Korsakov en geeft de lezer inzicht in de problemen die mensen met het syndroom wel en vooral niet ervaren. Ook biedt het artikel een...
Lees het artikelPost-partumdepressie
Het krijgen van een kind wordt gezien als een blije levensgebeurtenis. Zo’n 10% van de vrouwen ondervindt echter een depressie post partum.1 Hoewel het klinische beeld van post-partumdepressie weinig verschilt van dat van een depressie in andere situaties, zijn er specifieke factoren die van invloed zijn op diagnostiek, behandeling en beloop van deze aandoening voor zowel de moeder als het kind.
Lees het artikelHet crisisontwikkelingsmodel 2.0
Professioneel handelen in het heetst van de strijd; het crisisontwikkelingsmodel doorontwikkeld Het crisisontwikkelingsmodel 2.0 is een uitgebreide versie van het crisisontwikkelingsmodel. Toegevoegd zijn de kennis en observatie van de basisemoties: verdriet en ondraaglijk lijden, woede, angst en verrassing, afschuw, minachting en blijdschap. Zo ontstaat een model voor de analyse van incidenten en het verder verfi jnen van de-escalerende technieken in spanningsvolle situaties. Het biedt...
Lees het artikelHet nut van influenzavaccinatie
Tijdens de afgelopen drie influenzaseizoenen werden in Nederland naar schatting 6.000-10.000 mensen in het ziekenhuis opgenomen vanwege (complicaties van) influenza. Internationaal en nationaal is er al langere tijd een discussie gaande over de noodzaak van vaccineren van risicogroepen en medewerkers in de gezondheidszorg. In dit artikel gaan we in op het nut van influenzavaccinatie van zowel de (medische) risicogroepen als gezondheidszorgmedewerkers.
Lees het artikelZorgstandaard Leefstijl
Leefstijl kan een belangrijke rol spelen bij het ontstaan, verergeren of verminderen van psychische klachten. Leefstijl omvat verschillende aspecten, die elkaar wederzijds beïnvloeden. Het gaat om aspecten uit ieders dagelijkse routine zoals voeding, slaap, middelengebruik en beweging. Het aannemen en behouden van een gezonde leefstijl kan een belangrijk onderdeel zijn van de preventie en behandeling van psychische klachten. Zorgverleners weten echter niet altijd hoe ze...
Lees het artikelOp zoek naar veilig herstel
Deze gevalsbeschrijving illustreert de toepassing van Seeking safety bij een patiënte met een licht verstandelijke beperking (LVB) en een posttraumatische stressstoornis (PTSS). Seeking Safety is een evidence-based behandelmethode ontwikkeld voor de behandeling van PTSS en verslaving, maar lijkt ook goed toepasbaar bij mensen met LVB en trauma. De thema’s van Seeking Safety komen overeen met verpleegkundige interventies en zorgresultaten. Dat maakt het tot...
Lees het artikelADHD: een introductie
ADHD komt vaak voor en is een complexe aandoening met uiteenlopende kenmerken en heeft invloed op verschillende levensgebieden. ADHD gaat vaak gepaard met andere stoornissen. Herkennen en signaleren van mogelijke symptomen van ADHD is belangrijk om tijdig te verwijzen voor diagnostiek en behandeling te starten om verergering van problemen te voorkomen.
Lees het artikelZorgstandaard Psychotische stoornissen
Sinds 2012 wordt de Multidisciplinaire richtlijn schizofrenie gebruikt om de behandeling voor mensen met een psychotische stoornis vorm te geven. Inmiddels is er meer wetenschappelijke evidentie en praktijkkennis rondom deze doelgroep, waarbij in Australië klinische stadiëring is ontwikkeld. Volgens klinische stadiëring heeft de patiënt, afhankelijk van de fase waarin hij zit in zijn ziekteproces, behoefte aan bepaalde typen en een bepaalde intensiteit van interventies....
Lees het artikelDe flexmonitor
Een methodische interventie om flexibiliteit en veerkracht te creëren, van en voor het team De flexmonitor is een teammethode die geschikt is voor allerlei werkteams waarvan de leden ongeveer dezelfde taken hebben en een gemeenschappelijk doel delen. De flexmonitor geeft teams een methodische aanpak voor het creëren van flexibiliteit en draagkracht. Wanneer ontwikkelingen vroegtijdig worden opgemerkt, is het mogelijk in te grijpen voordat een daadwerkelijke...
Lees het artikelAlcoholgebruiksruimten in de sociale verslavingszorg
In Nederland zijn de afgelopen jaren bij verschillende instellingen voor verslavingszorg alcoholgebruiksruimten ontwikkeld. In 2011 is er een landelijke richtlijn Alcoholgebruiksruimten verschenen. Hierin worden een theoretisch kader en praktische handreikingen gegeven, aangezien de doelgroep zeer complex is en met meervoudige problematiek kampt.
Lees het artikelAangifte van geweld tegen hulpverleners in de GGZ
Hulpverleners werkzaam in de geestelijke gezondheidszorg worden regelmatig geconfronteerd met geweld. Uit recente studies blijkt dat naar schatting jaarlijks 30 tot 40% van de hulpverleners werkzaam in deze sector het slachtoffer werd van fysiek geweld. Daarmee is de GGZ een van de drie sectoren met het hoogste percentage werknemers die slachtoffer worden van bedreiging, (seksuele) intimidatie en lichamelijk geweld. De gevolgen voor het slachtoffer, de eventuele getuigen en de werkgever...
Lees het artikelComplex klinisch redeneren
Op diverse werkplekken blijkt behoefte en noodzaak om op een efficiënte manier informatie te raadplegen over het proces van complex klinisch redeneren en hoe dit toe te passen in de praktijk. Dit artikel beoogt praktisch te ondersteunen bij het complex klinisch redeneren binnen het expertisegebied van de verpleegkundig specialist GGZ. Hierbij wordt gebruikgemaakt van praktische instrumenten en tekstformats, zoals de ICF, NANDA, NOC en NIC. Het gebruik van ICF, NANDA, NOC en NIC is in de...
Lees het artikelHallucinatiegerichte Integratieve Therapie
HIT is een directieve probleemoplossingsgerichte systeemtherapie specifiek gericht op auditieve hallucinaties. De therapie bestaat uit zes verschillende interventies: medicatie, cognitieve gedragstherapie, copingtraining, psycho-educatie, resocialisatietraining en gezinstherapie. De patiënt krijgt de regie over de stemmen, heeft minder last van somberheid en angst, zijn zelfvertrouwen en sociaal functioneren nemen toe. De effecten zijn duurzaam, de kosten laag, de dropout laag en de...
Lees het artikelDe rol van de verpleegkundige bij de behandeling van winterdepressie
In dit artikel worden de kenmerken en behandeling van winterdepressie beschreven. De verpleegkundige speelt een belangrijke rol in de organisatie van de winterdepressiepolikliniek en het monitoren en de begeleiding tijdens de behandeling van de patiënten.
Lees het artikelFunctioneel herstel en zelfregulatie in de psychische gezondheidszorg. De rol van verpleegkundige?
Herstel en zelfregulatie zijn belangrijke thema’s voor de psychische gezondheidszorg. Verpleegkundigen hebben op dit vlak een functie die van belang is, mits aan hen geijkte methodieken ter beschikking staan. Dit artikel onderscheidt vier aspecten van herstel en beschrijft zelfregulatie als de kern van zelfredzaamheid, zelfzorg en zelfbepaling. Vervolgens gaat het in op de vraag wat dit betekent voor de psychische zorg en in het bijzonder het functioneel herstel van cliënten....
Lees het artikelEpilepsie met focus op psychische en psychiatrische comorbiditeit
Epilepsie is een neurologische aandoening met diverse uitingsvormen, onder andere afhankelijk van de plaats van de storingen in de hersenen. De symptomen van de aanvallen die daardoor ontstaan kunnen uiteenlopen van geen tot een korte afwezigheid, zonder of met motorische bewegingen, verwardheid, en bewusteloosheid bij aanvallen die gepaard gaan met vallen, stijfkramp en schokken. Medicatie, anti-epileptica (AE), kan helpen de aanvallen te verminderen of te stoppen. De gevolgen van de...
Lees het artikelDe combinatie psychiatrie en hersenletsel
De combinatie hersenletsel en psychiatrie komt frequent voor en stelt hulpverleners voor ingewikkelde zorg- en begeleidingsvragen. De grondslag van veranderd gedrag kan bepalend zijn voor interventies in behandeling en begeleiding. Dit artikel schetst de verwevenheid, wederzijdse beïnvloeding en noodzakelijke ordening in achtergronden van de complexe veranderingen in gedrag en emotieregulering. Op basis hiervan volgt een aanzet voor een passende benadering.
Lees het artikelInzage in het medisch dossier
Inzage in het medisch dossier is een recht dat iedere patiënt heeft. Maar kan iedere patiënt op elk tijdstip de gegevens in het dossier begrijpen en zijn de gegevens in het dossier op elk moment in een opname betrouwbaar? In dit artikel worden de juridische en ethische aspecten van inzage in het medisch dossier na een crisisopname beschreven.
Lees het artikelFarmacotherapie bij insomnie
Slaapproblemen komen bij 32,1% van de Nederlandse bevolking voor. Insomnie is de meest voorkomende slaapstoornis uit de groep van zes soorten slaapstoornissen. Vanwege de negatieve gevolgen van insomnie voor het functioneren en de risico’s op ontwikkeling van een somatische en/of psychiatrische aandoening, is behandeling belangrijk. Dit artikel geeft een overzicht van de medicamenteuze en niet-medicamenteuze interventies bij insomnie.
Lees het artikelPsychiatrie en Huntington
De ziekte van Huntington (ZvH) is een erfelijke neurodegeneratieve stoornis van het centrale zenuwstelsel. Dit betekent dat gebieden in de hersenen vroegtijdig verouderen en afsterven. Het klinische beeld bestaat uit motorische, psychiatrische en cognitieve symptomen. Zij veroorzaken vaak aanzienlijk leed voor patiënten en familie. Alleen symptomatische behandeling is mogelijk. Behandeling van symptomen kan de kwaliteit van leven positief beïnvloeden.
Lees het artikelZelfzorg bij complexe traumagerelateerde stoornissen
Voor mensen met een (complexe) posttraumatische stressstoornis (CPTSS) en/of een dissociatieve identiteitsstoornis (DIS) is zelfzorg niet vanzelfsprekend. Terwijl vele mensen niet hoeven na te denken bij zelfzorg, is het voor deze doelgroep een zeer complexe handeling. Zo bestaat douchen uit: jezelf uitkleden, aanraken en wassen. En tandenpoetsen uit: iets in je mond hebben, wat beweegt en smaakt. Deze handelingen kunnen traumatische herinneringen oproepen, wat regelmatig leidt tot...
Lees het artikelMedicatieverificatie bij opname en ontslag
Sinds 1 januari 2011 is de richtlijn Overdracht van medicatiegegevens in de keten van kracht in de eerste lijn en vanaf eind 2012 ook in de tweede lijn. Dit betekent dat de Inspectie voor de Gezondheidszorg de naleving van deze richtlijn gaat controleren. Het Veiligheidmanagementsysteem (VMS) is een stelsel van concrete maatregelen waarmee gezondheidszorginstellingen risico’s continu signaleren, verbeteringen doorvoeren en beleid vastleggen, evalueren en aanpassen aan de veiligheid....
Lees het artikelChronische pijn in de ggz
Pijnklachten komen veel voor bij patiënten met een depressieve of angststoornis. Deze pijnklachten beïnvloeden de behandeling op een negatieve wijze, waardoor het belangrijk is de pijnklachten goed te behandelen. Diverse methoden zijn hiervoor beschikbaar, zoals Problem Solving Treatment, cognitieve gedragstherapie, Eye Movement Desensitization And Reprocessing, en medicatie. Deze behandelvormen, of onderdelen daarvan, staan ook een verpleegkundige ter beschikking om er gebruik van...
Lees het artikelWie o wie?
Als verpleegkundige in de GGZ komt u veelvuldig met de juridische term ‘wettelijke vertegenwoordiger’ in aanraking. De term beslaat een breed spectrum van diverse (rechts)personen in de directe omgeving van de patiënt of daarbuiten. Het is niet altijd gemakkelijk om in bepaalde situaties, voornamelijk acute, de juiste persoon te vinden die het belang van de patiënt behartigt of die dient te worden geïnformeerd bij keuzes in de behandeling. In dit artikel worden...
Lees het artikelE-mental health: blended behandeling voor patiënten met een depressie
E-mental health maakt steeds vaker deel uit van het behandelaanbod in de Nederlandse geestelijke gezondheidszorg. Voor de behandeling van depressie zijn inmiddels voldoende goed onderzochte online interventies beschikbaar. Blended behandelen verenigt de voordelen van face-to-face hulpverlening en de online mogelijkheden. De toepassing hiervan in de praktijk ontwikkelt zich echter minder vlot dan op basis van de voordelen van deze innovaties verwacht mag worden. Verschillende Nederlandse...
Lees het artikelBijwerkingen van tricyclische antidepressiva bij ouderen
Tricyclische antidepressiva (TCA) hebben verschillende bijwerkingen, waaronder anticholinerge bijwerkingen, sedatie, orthostatische hypotensie, verminderde cognitie en vallen. Deze bijwerkingen kunnen verschillende oorzaken hebben, zoals veranderde farmacokinetiek of -dynamiek bij ouderen, interacties met andere geneesmiddelen of farmacogenetica. Het vroegtijdig herkennen van bijwerkingen is van belang om het veilig geneesmiddelgebruik bij ouderen te kunnen handhaven. Vallen kan bijvoorbeeld...
Lees het artikelNuchter slapen
‘Ik heb slecht geslapen’ is een veelgehoorde opmerking bij de start van een dag in een verslavingskliniek. Medewerkers zien dat een grote meerderheid van de cliënten hier echt last van heeft. ‘We doen het toch best goed?’, vroegen collega’s toen ze meewerkten aan een analyse van de huidige behandeling van slapeloosheid in de verslavingskliniek. Het bleek dat deze behandeling afweek van de bewezen effectieve behandeling. Toch willen...
Lees het artikelDoorontwikkelen van de Hulpkaart
Het aantal meldingen van overlastgevende incidenten door mensen met verward gedrag is toegenomen. De Hulpkaart wordt als belangrijk middel gezien. Enerzijds helpt de kaart mensen met verward gedrag om regie te houden in situaties waarin hulp nodig is en anderzijds biedt hij omstanders handvatten hoe te handelen. Dit artikel beschrijft de ervaringen en aanbevelingen van het Hulpkaart-project van GGzE.
Lees het artikelTerugval bij GHB-gebruik
GHB is een sterk verslavend middel en sinds 2017 stijgt de vraag naar behandelingen bij GHB-gebruik. Kenmerkend voor de problematiek zijn de complexiteit en het hoge terugvalpercentage. Dit artikel geeft inzicht in de evidente en practice-based interventies om terugval bij GHB-gebruik te kunnen voorkomen. Daarbij worden behoeften van patiënten verkend.
Lees het artikelWat kan de verpleegkundige met ChatGPT?
Wie de laatste tijd het nieuws heeft gevolgd, heeft er vast al eens van gehoord: ChatGPT. ChatGPT is een op kunstmatige intelligentie gebaseerde chatfunctie. Scholieren gebruiken deze applicatie om hun werkstukken snel te maken. ChatGPT is echter ook veelbelovend voor de verpleegkundige. In dit artikel vertellen we u hoe u nu al gebruik kunt maken van ChatGPT.
Lees het artikelWettelijk vertegenwoordigers
Hulpverleners worden regelmatig geconfronteerd met cliënten die vanwege hun geestelijke of lichamelijke toestand hun eigen belangen niet goed meer kunnen vertegenwoordigen. In zulke gevallen zal de (wettelijk) vertegenwoordiger namens de cliënt optreden. In dit artikel wordt nader ingegaan op de verschillende vormen van (wettelijke) vertegenwoordiging, hun eigen taken en bevoegdheden.
Lees het artikelOnline werken met de Richtlijn Terugvalpreventie bij jeugdige patiënten met anorexia nervosa
Ook na een succesvol verlopen behandeling is de frequentie van terugval bij patiënten met anorexia nervosa zorgwekkend. Na een succesvolle behandeling valt 30-50% van deze patiënten binnen één jaar terug. In 2010 is de ‘Richtlijn Terugvalpreventie’ ontwikkeld om doelgericht aan terugvalpreventie te werken. Deze richtlijn is in 2012 omgezet in een online behandelmodule. Hierbij wordt gebruikgemaakt van blended e-health. Doel. Het doel van werken met de...
Lees het artikelDe stemmenpoli
De stemmenpoli in het UMC Utrecht voorziet in een behandeling voor mensen die stemmen horen. De behandeling neemt één dag in de week in beslag en bestaat uit een groepsbehandeling, psycho-educatie, individuele behandeling en psychomotorische therapie (PMT). Stemmen horen kan bij verschillende ziektebeelden voorkomen blijkt uit wetenschappelijk onderzoek. Dit betekent dat er een diversiteit is aan mensen die op de stemmenpoli worden behandeld. Uit de praktijk blijkt dat er bij...
Lees het artikelBewegen als medicijn
Bewegen heeft een positieve invloed op zowel de fysieke als mentale gezondheid en verlengt de levensverwachting met één tot vier jaar. Bewegen kan preventief en curatief worden ingezet als interventie in de gezondheidszorg. Er is in toenemende mate evidentie voor de positieve gezondheidseffecten van bewegen en ook richtlijnen ten aanzien van duur en intensiteit zijn beschikbaar, zoals de Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB). Om bewegen als interventie in te zetten liggen de...
Lees het artikelVeilig gebruik van het risicovolle lithium
Lithium is een geneesmiddel dat wordt toegepast bij bipolaire stoornissen. Aan het gebruik van lithium is een aantal nadelen verbonden, waaronder de bijwerkingen, interacties met andere geneesmiddelen en de kans op een overdosering. Lithium is een middel met een smalle therapeutische breedte, waardoor relatief snel een gevaarlijk hoge bloedspiegel, oftewel intoxicatie, kan ontstaan. Het herkennen van bijwerkingen en de symptomen van een intoxicatie en op de hoogte zijn van de risicofactoren...
Lees het artikelGameverslaving
Bij de jeugdverslavingszorg melden zich de laatste jaren in toenemende mate jongeren die problemen hebben met overmatig gamen. De wetenschappelijke kennis over dit relatief nieuwe fenomeen is echter nog beperkt en niet eenduidig. Het ontbreken van specifieke richtlijnen en protocollen stelt de hulpverlener die problematische gamers in zorg krijgt, voor enkele uitdagingen als het gaat om de assessment en behandeling van deze problematiek.
Lees het artikelLichamelijk onderzoek bij overmatig alcoholgebruik
Overmatig alcoholgebruik pleegt een grote aanslag op het menselijk lichaam. Alcohol kan ernstige somatische complicaties geven zoals leverfalen, schade aan het maag-darmstelsel en cardiovasculaire problemen. Bij lichamelijk onderzoek kunnen somatische complicaties worden opgespoord met inschatting van de ernst, om behandeling van alcoholgerelateerde stoornissen integraal uit te voeren.
Lees het artikelZelfbindingsverklaring in de Wet verplichte ggz
In een zelfbindingsverklaring schrijft de cliënt op aan welke vormen van verplichte zorg hij zichzelf bindt als het niet goed met hem gaat en hij noodzakelijke zorg weigert.
Lees het artikelADHD versus de borderline persoonlijkheidsstoornis
De differentiële diagnostiek tussen attention deficit / hyperactivity disorder (ADHD) en borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS) is complex. Naast een overlap in symptomen van ADHD en BPS is er bij beide aandoeningen vaak sprake van comorbiditeit. Ook bestaat er verschil in symptomen bij ADHD bij kinderen en bij volwassenen. In dit artikel wordt aan de hand van een casus de overlap in symptomen van ADHD en BPS beschreven.
Lees het artikelBewegingsstoornissen door antipsychotica
Antipsychotica kunnen wanen en hallucinaties verminderen, maar ook bewegingsstoornissen veroorzaken. Deze stoornissen komen frequent voor en hebben een negatieve invloed op de kwaliteit van leven en de behandeltrouw. Als de acute vormen van bewegingsstoornissen tijdig worden herkend, zijn ze goed te behandelen, terwijl de laat ontstane vormen soms irreversibel zijn. Het is daarom van belang dat verpleegkundigen zich realiseren dat gericht periodiek en systematisch onderzoek nodig is voor de...
Lees het artikelDepotantipsychotica anno 2015, een verpleegkundig perspectief
Het consequent innemen van medicijnen is voor vrijwel iedereen lastig. Het wordt nog lastiger wanneer medicijnen langdurig moeten worden gebruikt. Voor mensen met ernstige psychiatrische aandoeningen, zoals psychosegevoeligheid (i.c. schizofrenie), zijn lang werkende intramusculaire medicijnen ontwikkeld. Deze medicatievorm is bekend onder de naam depotantipsychotica oftewel antipsychotica LAI (Long Acting Injectable). Een belangrijk doel van deze toedieningsvorm is het verhogen van de...
Lees het artikelEen moeilijke eter
Jasper is een jongen van zeven met een autismespectrumstoornis (ASS) en is een moeilijke eter. Kinderen met ASS hebben een vijfmaal hogere kans op de ontwikkeling van chronische eetproblemen dan kinderen die zich normaal ontwikkelen. In deze gevalsbeschrijving wordt duidelijk hoe Jasper ‘leert lusten’ en zijn voedingspatroon uitbreidt.
Lees het artikelDe ZAG-werkwijze
Het zorgafstemmingsgesprek (ZAG) kent een lange voorgeschiedenis in de Nederlandse GGZ. Verkennend onderzoek toont aan dat het ZAG in zijn huidige vorm veraf is komen te staan van de originele intenties, met als gevolg dat het doel van zorgafstemming niet wordt bereikt. Recent is de ZAG-werkwijze ontwikkeld om ZAGs zodanig te helpen structureren en inhoud te geven dat deze weer bijdragen aan gedegen zorgafstemming.
Lees het artikelConsultatie bij CCE
Wanneer kan een zorgprofessional in de GGZ bij het Centrum voor Consultatie en Expertise (CCE) terecht en hoe gaat dat in zijn werk? In dit artikel geven we antwoord op die vragen. Aan de hand van een casus wordt de werkwijze van het CCE geïllustreerd.
Lees het artikelZorgbehoeftegericht werken in de Jeugd-GGZ
Binnen de Jeugd-GGZ is vaak sprake van therapieontrouw, no-shows en vroegtijdige uitval. Zorgbehoeftegericht werken biedt kansen om de werkrelatie tussen patiënt en zorgverleners te versterken en de hiervoor genoemde problemen te verminderen. Binnen het zorgbehoeftegericht werken wordt de focus gelegd op het begrijpen van de problemen op de verschillende levensgebieden van de patiënt en diens ervaren zorgbehoeften.
Lees het artikelOnderweg naar eerder
Risico op sociale uitsluiting bij jongeren kan leiden tot psychiatrische problematiek Psychiatrische stoornissen komen twee keer vaker voor bij thuisloze jongeren dan bij niet-thuisloze jongeren. In 2007 is het UMC Utrecht daarom een team gestart dat gericht is op psychiatrische diagnostiek bij thuisloze jongeren in de stad Utrecht, het Cabrioteam. Bij thuisloosheid is er sprake van een ernstige vorm van sociale uitsluiting. Sociale uitsluiting is een bekende determinant voor het ontstaan...
Lees het artikelHet effect van roken op verslavingsbehandeling
Cliënten melden zich bij een instelling voor verslavingszorg om te stoppen met middelengebruik of te minderen. Samen met de cliënt wordt er gericht gewerkt aan vooruitgang. De rol van de hulpverlener is essentieel bij het bewustmaken van gezond gedrag. Cliënten moeten hun behandeling in een veilige en gezonde omgeving kunnen volgen. Roken door hulpverleners in het bijzijn van cliënten is binnen de (verslavings- en GGZ-)zorg een mogelijke trigger voor terugval in zowel...
Lees het artikelGameverslaving
De populariteit van videogames is de afgelopen drie decennia enorm toegenomen. De aantrekkingskracht ligt met name in de vrijwel oneindige mogelijkheden die de huidige games de speler bieden, waardoor de speler wordt verleid de speeltijd zoveel mogelijk te verlengen. Met name online spellen worden vanwege deze kenmerken in verband gebracht met gameverslaving. Hoewel de speler geen verslavende stof tot zich neemt bij gamen, wordt toch vaak gesproken van een verslaving. De processen in de...
Lees het artikelErvaring werkt
Steeds vaker nemen GGZ-instellingen voormalige cliënten aan in de functie van ervaringswerker. De GGZ ziet hen als mogelijk antwoord op de recente uitdagingen waar de GGZ voor staat. Waar ervaringswerkers hun intrede doen, zijn alle betrokken partijen genoodzaakt na te denken over veranderingen van voorheen vertrouwde rollen en verantwoordelijkheden. Dit zorgt voor onzekerheid op de werkvloer. Verbetering van de inzet van ervaringswerkers is aan te raden zowel...
Lees het artikelGezinsbehandeling bij jongeren met een eetstoornis
Eetstoornissen zijn ernstige psychiatrische stoornissen die doorgaans ontstaan in de adolescentie. Een eetstoornis heeft een immense impact op het gezin. Veelal neemt het kind vanuit de eetstoornis de regie over met als gevolg dat de hiërarchie en onderlinge relaties in een gezin verstoord raken. Het is daarom belangrijk de omgeving van het kind nauw te betrekken bij de behandeling.
Lees het artikelADHD en ASS bij volwassenen
De aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD) en autismespectrumstoornis (ASS) zijn niet gemakkelijk uit elkaar te houden en de uiting ervan kan beïnvloed worden door comorbide stoornissen. Onvoldoende (h)erkenning kan leiden tot ernstiger disfunctioneren en een lagere kwaliteit van leven. Daarnaast is er een verhoogd risico op de ontwikkeling van comorbide stoornissen. Door vroegtijdige herkenning van ASS en ADHD is ook vroegtijdige adequate behandeling...
Lees het artikelHet Neuman Systems Model
Verpleegkunde is een boeiend maar complex beroep en houdt zich in de dagelijkse praktijk bezig met mensen van wie de gezondheid bedreigd wordt of al verstoord is. Ze probeert de complexe werkelijkheid van de mens te begrijpen. Een theoretisch of conceptueel model, zoals het Neuman Systems Model, helpt om de essentie van ons beroep te benoemen en te omschrijven, zodat het verpleegkundig handelen inzichtelijk gemaakt kan worden. Hierdoor kan het verpleegkundig domein worden afgebakend. Dit...
Lees het artikelVergeet niet voor jezelf te zorgen!
Na de coronapandemie bleef de vraag naar geestelijke gezondheidszorg toenemen. De stijgende wachtlijsten, de toename van hoog complexe cliënten hebben invloed op de mentale gezondheid van zorgprofessionals. Kwalitatief goede zorg behouden vereist mentaal gezonde zorgprofessionals. Dit vraagt om de juiste keuzes en investeringen. De DFY-studie (Don't Forget Yourself-studie; https://vergeetjezelfniet.nu ) richt zich op de mentale gezondheid van zorgprofessionals.
Lees het artikelOrthorexia nervosa
Steeds meer jonge vrouwen meten zich aan de ‘fitgirls’ in digitale werelden als Instagram, die hun gespierde en slanke lichamen daar tonen. De afgelopen jaren is er toenemend aandacht gekomen voor gezonde voeding en leefstijl. Wanneer dit echter pathologisch wordt en alleen nog het allergezondste wordt gegeten, wordt dit orthorexia nervosa genoemd.
Lees het artikelDepressie veroorzaakt door een middel
Een depressie kan veroorzaakt zijn door een middel, bijvoorbeeld alcohol. Bij patiënten met depressie en overmatig alcoholgebruik, moet ernstig worden overwogen om eerst het alcoholgebruik te staken en daarna de depressieve klachten te evalueren. Behalve alcohol wordt van meer middelen verondersteld dat ze een depressie kunnen veroorzaken.
Lees het artikelPsychiatrie en zwangerschap
Twee op de tien zwangeren hebben een (potentieel) psychiatrisch probleem. Voor deze vrouwen is samenwerking van de ggz en het algemeen ziekenhuis, de huisartsenpraktijk en de verloskundepraktijk van essentieel belang. In dit artikel leert u de verschillende zorgaspecten kennen.
Lees het artikelEetstoornissen en zelfverwonding
Zelfverwonding komt voor bij ongeveer 45% van alle patiënten met een eetstoornis. Patiënten verwonden zichzelf vaak, opdat ze beter met hevige emoties kunnen omgaan, zoals angst, spanning en depressie. In deze kwalitatieve studie is het perspectief van patiënten met anorexia nervosa die zichzelf verwonden omschreven. Zelfverwonding is een autonome en multifunctionele strategie: het zorgt dat emoties die naar boven komen als gevolg van de eetstoornisbehandeling op een...
Lees het artikelEvidenced-based verpleegkunde in de acute psychiatrie is mogelijk
In dit artikel wordt aandacht besteed aan de achtergronden, praktische bruikbaarheid en de uitdagingen bij twee verschillende wetenschappelijk geëvalueerde benaderingen, die van belang zijn voor verpleegkundigen in klinieken voor acute psychiatrie. Het betreft hier effectstudies op twee verschillende domeinen om een crisisperiode met een patiënt veilig en herstelgericht door te komen. Hierbij wordt de focus enerzijds gericht op een systematiek voor frequente kortetermijn...
Lees het artikelBehandeling voor persoonlijkheidsstoornissen: MBT
Mentalisatiebevorderende therapie of Mentalization-Based Treatment (MBT), is een evidencebased behandelmethode ontwikkeld door Bateman en Fonagy voor patiënten met een borderlinepersoonlijkheidsstoornis (BPS). Onderzoek toont aan dat een verbetering van het mentaliserend vermogen leidt tot een reductie van zelfdestructief gedrag en een verbetering van interpersoonlijke problematiek. MBT wordt gegeven door verschillende disciplines binnen de GGZ, onder wie verpleegkundigen.
Lees het artikelMictiestoornissen door antipsychotica
De term mictiestoornissen omvat diverse aandoeningen met veel verschillende oorzaken die zowel geslachts- als leeftijdsgebonden kunnen zijn. Het proces van blaasvulling en -lediging is zeer complex en nog niet geheel opgehelderd. Antipsychotica kunnen het proces door blokkade van receptoren negatief beïnvloeden. Herstel In het papieren tijdschrift is er bij het artikel wat fout gegaan bij de plaatsing en bijschriften van de illustraties op pagina 37 en 38. Dat is inmiddels op deze...
Lees het artikelSeksueel geweld
Tegenwoordig zijn er in Nederland Centra voor Seksueel Geweld, waarin verschillende disciplines samenwerken en de zorg voor slachtoffers centraal staat. De centra doen forensisch-medisch onderzoek, leveren acute medische zorg gericht op preventie van zwangerschap en besmetting met seksueel overdraagbare aandoeningen. Ook leveren de centra acute psychologische zorg gericht op herstel en preventie van psychische stoornissen zoals een posttraumatische stressstoornis.
Lees het artikelVitamine D-tekort bij verslaving
Vitamine D staat de laatste jaren steeds meer in de belangstelling. Gebleken is dat een tekort aan vitamine D vele klachten kan veroorzaken oftewel dat er een relatie is tussen klachten en een tekort aan vitamine D. Waar aanvankelijk verbanden werden gelegd met somatische aandoeningen, wordt er ook steeds meer bekend over de relatie tussen vitamine D-tekort en psychische klachten, inclusief verslaving.
Lees het artikelHoogbegaafdheid in de psychiatrie
Hoogbegaafdheid bespreken in de rubriek ‘ziektebeeld’ roept wellicht weerstand op. Het is namelijk geen ziektebeeld of een DSM-5-classificatie, maar een mate van (intellectuele) capaciteit en bijbehorende persoonskenmerken. Hoogbegaafdheid in het algemeen lijkt geen grotere kans op, maar ook geen bescherming tegen psychiatrische problematiek te geven. 1 In dit artikel wordt duidelijk waarom het belangrijk is hoogbegaafdheid mee te nemen in het diagnostisch en behandelproces.
Lees het artikelEvalueren is een noodzaak
Als een patiënt gedwongen wordt opgenomen, wanneer mag dan separatie plaatsvinden? Is er een grens aan het toepassen van separatie en hoe wordt deze grens getoetst? Hoe vaak en wanneer moet er getoetst worden bij separatie?
Lees het artikelMethylfenidaat
Als eerste stap in de behandeling van ADHD worden psycho-educatie en (indirecte) gedragstherapie gegeven. Als er ondanks deze behandelingen nog steeds sprake is van signifi cante problemen of bij kinderen met ernstige problemen dan komt medicamenteuze behandeling met methylfenidaat in aanmerking. In dit artikel worden de werkzaamheid, bijwerkingen en enkele aspecten van het werkingsmechanisme van methylfenidaat besproken.
Lees het artikelMind the body!
Dit voorjaar verschenen er nieuwe richtlijnen over somatische screening en leefstijl voor mensen met ernstige psychische aandoeningen: de Multidisciplinaire richtlijn Somatische screening bij patiënten met een ernstige psychische aandoening en de Multidisciplinaire richtlijn Leefstijl bij patiënten met een ernstige psychische aandoening. De tekst in dit artikel is voor een groot deel gebaseerd op de inhoud van beide richtlijnen.
Lees het artikelVirtual Reality Exposure Therapie in de behandeling voor mensen met een angststoornis
Mensen met een angststoornis worden doorgaans behandeld met behulp van exposure therapie. Exposure, oftewel blootstelling aan datgene waardoor iemand zich angstig voelt en wat iemand tot nu toe uit de weg ging, staat centraal tijdens de behandeling. Deze behandelvorm is voor patiënten vaak erg intensief, omdat de angstklachten door de behandeling eerst toenemen. Daarbij is niet mogelijk elke vorm van angst op ieder moment op te zoeken. Een alternatief of een aanvulling op het reguliere...
Lees het artikelEigen Regie en Herstel
Eigen Regie en Herstel (ERH) is erkend als goed onderbouwde langdurige GGZ-interventie. De methodiek is sinds eind 2018 weer in het publieke domein beschikbaar. De training ondersteunt mensen met een ernstige psychiatrische aandoening (EPA) bij het opbouwen van een bestaan, ondanks het voortbestaan van klachten. De werkboeken zijn recent aangepast aan de nieuwste inzichten met betrekking tot herstel.
Lees het artikelPalliatieve zorg voor mensen met EPA
Mensen met een ernstige psychiatrische aandoening (EPA) ontvangen vaak niet de palliatieve zorg die aansluit bij hun zorgbehoeften en die van hun naaste(n). Om dit te verbeteren zijn de Toolkit en bijbehorende training 'Proactieve palliatieve zorg in de GGZ’ ontwikkeld. In dit artikel wordt beschreven wat de Toolkit inhoudt en lichten we de stappen 1 en 2 ervan toe met een casus.
Lees het artikelBeroepsgeheim
Mag een zorgverlener die werkzaam is binnen een GGZ-instelling informatie delen over een patiënt met bijvoorbeeld de werkgever van deze patiënt? In dit artikel wordt het beroepsgeheim van de behandelaar uitgelegd aan de hand van de wet en wordt op deze vraag antwoord gegeven aan de hand van een casus.
Lees het artikelPsychotische stoornissen
Psychotische stoornissen zijn vaak invaliderende ziekten met een chronisch verloop. Bij psychose is de patiënt het normale contact met de werkelijkheid geheel of gedeeltelijk kwijt. Er is veelal sprake van waanvorming, waar nemingsstoornissen, desorganisatie (positieve symptomen) en/of spraakarmoede, katatonie en affect vervlakking (negatieve symptomen). In dit artikel wordt ingegaan op de diagnostiek van psychosen, de epidemiologie, het ontstaan en de behandeling ervan.
Lees het artikelEen suïcidale patiënt met narcisme
Deze gevalsbeschrijving benadrukt het belang van aansluiten bij de achtergrond, beleving, wensen en verwachtingen van een suïcidale patiënt met een onderliggende narcistische persoonlijkheidsstoornis. Deze aansluiting is mogelijk door middel van het socratisch motiveren. Bij het socratisch motiveren wordt er rekening gehouden met iemands persoonlijkheid, mening, tempo, mogelijkheden en omstandigheden. De behandelaar past zich aan bij de patiënt en niet andersom. Het is een...
Lees het artikelErfelijke vormen van mammacarcinoom
Wanneer je te horen krijgt dat je kanker hebt, is de veronderstelling vaak dat je hieraan komt te overlijden. Door de vroege opsporing en de toename aan betere behandelmogelijkheden zijn de overlevingskansen bij veel soorten kanker de afgelopen jaren echter sterk toegenomen. Wist u dat ongeveer 5-10% van veelvoorkomende vormen van kanker, zoals borst- en darmkanker, erfelijk is bepaald? In veel gevallen betreft dit een autosomaal dominante overerving, wat betekent dat de kinderen van de...
Lees het artikelTerugval te lijf met de Smart Alert
Een stemmingsstoornis is doorgaans niet een eenmalige gebeurtenis, in de meeste gevallen volgt er na een eerste episode na enige tijd een terugval. Om zo’n terugval te herkennen en zo snel mogelijk te kunnen bijsturen, wordt er in de behandeling gebruikgemaakt van een signaleringsplan dat mensen helpt inzicht te krijgen in hun eigen risicofactoren en in interventies die op zo’n moment passend kunnen zijn. Op basis van wetenschappelijke inzichten in deze...
Lees het artikelWerken met de Yucelmethode
Versterken van eigen kracht en regie en het bieden van herstelgerichte ondersteuning zijn belangrijke uitgangspunten in nieuwe vormen van hulpverlening. Maar hoe ondersteun je mensen met cognitieve en adaptieve beperkingen hierin? Koraal deelt in dit artikel de eerste ervaringen met en onderzoeksresultaten vanuit het werken met de visuele en tactiele Yucelmethode samen met kinderen en volwassenen met cognitieve en adaptieve beperkingen.
Lees het artikelHoe werken resourcegroepen?
Dit artikel biedt praktische inzichten en tips voor verpleegkundigen om effectief gebruik te maken van het resourcegroepenmodel. Werken met dit model bevordert de eigen regie van cliënten, bevordert triadisch werken (de patiënt, de naaste(n) en de hulpverlener(s) overleggen met elkaar om samen het herstel van de patiënt te ondersteunen) en gezamenlijk herstel van cliënt en naasten. Ontdek hoe dit model de zorg en ondersteuning voor mensen met ernstige psychische...
Lees het artikelWanneer je bezit je leven beheerst
Wat gaat er schuil achter de deuren van huizen waar we niet naar binnen kunnen kijken? Met tv-programma’s als Mijn leven in puin zien we steeds meer van wat er zich achter die deuren afspeelt. Woningen waar je nauwelijks naar binnen kunt, je niet kunt bewegen en geen ruimte hebt om te koken, te douchen of te slapen. Of met net een pad om naar een stoel in de ruimte te lopen waarin geslapen en gegeten wordt. Ruimten volgestouwd met stapels kranten, bergen flessen, dozen, voedsel,...
Lees het artikelDe ziekte van Huntington
De ziekte van Huntington is een erfelijke aandoening met bewegingsstoornissen, psychiatrische stoornissen en cognitieve achteruitgang. De ziekte is niet te genezen. Vooral depressie, prikkelbaarheid, apathie en in mindere mate dwangklachten komen bij patiënten met de ziekte van Huntington vaker voor dan in de algemene populatie. Omdat de psychiatrische stoornissen potentieel behandelbare aandoeningen zijn, is het belangrijk om alert blijven op het ontstaan van psychiatrische...
Lees het artikelDe ins en outs van insulinetherapie
Bij de behandeling van insuline is het belangrijk om in insulineprofi elen te kunnen denken. Daarbij is het van belang om rekening te houden met de mogelijkheden en situatie van de patiënt. Door toedienen van insuline wordt geprobeerd de fysiologische situatie zo goed mogelijk na te bootsen in het lichaam om het welbevinden van de patiënt te vergroten en de risico’s op complicaties terug te dringen. In de GGZ zorgen sommige psychofarmaca voor gewichtstoename en een grotere...
Lees het artikelLeefstijlcoaching in de GGZ, luxe of noodzaak?
Zorg voor een gezonde leefstijl is een actueel thema in onze samenleving. Onderzoek laat de samenhang zien tussen een ongezonde leefstijl en een reeks van ziekten en aandoeningen. Ongezonde voeding, inactiviteit, roken, alcohol en stress – vooral in hun onderlinge combinatie – dragen daaraan in hoge mate bij. In Nederland lijdt inmiddels 48% van de inwoners aan overgewicht en 13% aan obesitas. Naar verwachting lijdt in 2025 ongeveer 1,3 miljoen Nederlanders aan diabetes. Verder...
Lees het artikelMindfulness-Based Cognitive Therapy bij een depressieve stoornis
Depressie is een veelvoorkomende en vaak recidiverende psychiatrische stoornis. Medicamenteuze behandelstrategieën en psychotherapie gelden als standaard bij het voorkomen van recidive bij depressie. Mindfulness-Based Cognitive Therapy (MBCT) is een relatief nieuwe en zeer bruikbare behandelmethode om het risico op terugval in een depressie te verminderen. Aan de hand van de casusbeschrijving van Peter, een man met een recidiverende depressie die geen medicatie wil gebruiken, wordt in...
Lees het artikelFarmacogenetica: DNA-informatie voor medicatie op maat
Geneesmiddeltherapie is een groot goed. Toch zijn er aanzienlijke problemen: bijwerkingen van medicijnen veroorzaken 5-7% van alle ziekenhuisopnamen. Als het gaat over effectiviteit, blijkt maar 25-60% effectief. Dat mensen verschillend reageren op medicatie blijkt grotendeels vast te liggen in het DNA. Door het uitvoeren van een farmacogenetische analyse is medicatie op maat nu echter voor iedereen mogelijk.
Lees het artikelInterventies bij een waanstoornis
Een waanstoornis is een relatief zeldzaam voorkomende stoornis. Veel mensen met psychoses of wanen hebben trauma’s in hun leven meegemaakt, die een belangrijke rol spelen in ontstaan en bestaan van psychoses of wanen. Aan de hand van een casus wordt getoond hoe trauma kan interacteren met een waanstoornis en wat de behandelimplicaties zijn. Eye movement desensitisation and reprocessing (EMDR) wordt als mogelijke behandeloptie besproken.
Lees het artikelPsychotische depressie
Een psychotische depressie is een ernstig ziektebeeld, dat niet altijd wordt herkend en wordt onderscheiden van een unipolaire depressie. Met name de stemmingscongruente psychotische verschijnselen worden regelmatig gemist. Het is van groot belang deze te herkennen om een effectieve behandeling te kunnen inzetten. Door een adequate behandeling en intensieve begeleiding en monitoring kan de aandoening goed behandeld worden. Kennis van het ziektebeeld en het herkennen van de...
Lees het artikelErvaren belasting van brusjes van adolescenten met anorexia nervosa
Anorexia nervosa (AN) is een ernstige psychiatrische aandoening die het meest voorkomt bij jongeren en adolescenten. De ziekte heeft impact heeft op het hele gezin. Tot nu toe is er in onderzoek en behandeling weinig aandacht geweest voor de belasting van broers en zussen (brusjes) van deze patiënten met AN. Dit artikel presenteert een vragenlijst om de belasting van deze brusjes in kaart te brengen.
Lees het artikelStemmen horen
GGZ-verpleegkundigen krijgen regelmatig te maken met patiënten die stemmen horen oftewel akoestische hallucinaties hebben. Een akoestische hallucinatie is een zintuiglijke waarneming zonder een passend objectief waarneembare stimulus. De oorzaak hiervan kan te maken hebben met extreme omstandigheden, trauma of ziekte. Wanneer iemand geen controle meer heeft over de stemmen en er naar gaat handelen, spreken we van een psychiatrische stoornis. Van belang is dat de akoestische...
Lees het artikelEMDR
Eye movement desensitisation and reprocessing (EMDR) is een protocollaire behandeling die werkzaam is bij patiënten die leiden aan angsten, negatieve gedachten en/of herinneringen na traumatische gebeurtenissen. Bij deze behandelvorm worden de herinneringen van de patiënt aan de traumatische gebeurtenis ge(re)activeerd. Gelijktijdig wordt daarbij een afleidende stimulus aangeboden. De afleidende stimulus voor de patiënt kan visueel, het volgen van de vingers van de therapeut,...
Lees het artikelAfbouwen van antidepressiva
Antidepressiva zijn niet verslavend. Maar het stoppen met deze middelen of te snel afbouwen ervan veroorzaakt bij naar schatting de helft van de mensen onttrekkingsverschijnselen. Dat zijn lichamelijke of psychische klachten variërend van moeheid, grieperig gevoel tot manie en hallucinaties. Zorgvuldig en geleidelijk afbouwen is daarom geboden.
Lees het artikelEen dwaal spoor: ASS, PTSS of persoonlijkheidsproblematiek?
In dit artikel wordt het behandeltraject beschreven van een 40-jarige vrouw die vier jaar in behandeling is bij de specialistische GGZ. Bij intake stonden emotieregulatieproblemen voorop. Na het volgen van de VERS-training kwamen traumaklachten op de voorgrond te staan. EMDR- behandeling was succesvol, waarna toch bleek dat er sprake was van nog nietgediagnosticeerde en behandelde ASS-problematiek.
Lees het artikelTijd voor Lijf en Leven
Patiënten met een ernstig psychiatrische aandoening (EPA) hebben 60 70% meer kans op lichamelijke aandoeningen, en leven gemiddeld vijftien tot twintig jaar korter. In de zorg vallen deze patiënten vaak tussen wal en schip. Oorzaak is het hokjesdenken in de zorg, en de scheiding tussen de psychiatrie en de rest van de medisch specialistische zorg. In dit artikel komt het belang van de wisselwerking aan de orde tussen psychische en lichamelijke gezondheid....
Lees het artikelVervolgstappen proactieve palliatieve zorg
In een eerder artikel introduceerden we de Toolkit en bijbehorende training 'Proactieve palliatieve zorg in de GGZ' en de stappen 1 en 2 ervan. Doel is de palliatieve zorg te laten aansluiten bij de zorgbehoeften van mensen met een ernstige psychiatrische aandoening (EPA) en hun naaste(n). In dit artikel belichten we de stappen 3, 4 en 5 uit de Toolkit.
Lees het artikelMedische informatie delen op verzoek van UWV
Mag of moet een verpleegkundig specialist meewerken aan het verstrekken van medische informatie ten behoeve van een herkeuring van een uitkeringsgerechtigde cliënt? In dit artikel wordt deze vraag beantwoord aan de hand van de casus over John.
Lees het artikelEerstekeus ADHD-medicatie bij volwassenen
ADHD komt voor bij 2,5-5% van de volwassenen. ADHD is een complexe aandoening vanwege de chroniciteit en veelvoorkomende comorbiditeit. Farmacotherapie is een van de meest effectieve behandelvormen, in combinatie met psycho-educatie en cognitieve gedragstherapie. De eerstekeusmiddelen voor ADHD bij volwassenen zijn stimulantia. Dit artikel geeft een praktisch overzicht van het voorschrijven van stimulantia en waarmee rekening te houden in de praktijk.
Lees het artikelHepatitis C
Hepatitis C is een ontsteking van de lever als gevolg van het C-virus. Hepatitis C (HCV) kan ernstige klachten tot gevolg hebben. De vier meest voorkomende hepatitis C-virusvormen of genotyperingen in Nederland zijn genotype 1, 2, 3 en 4.1 HCV is overdraagbaar via bloed-bloedcontact, wat kan plaatsvinden bij intraveneus druggebruik en bij seks. Gemarginaliseerde harddrugsgebruikers hebben een verhoogd risico op het krijgen van hepatitis C. Risicofactoren zijn onder andere het delen van...
Lees het artikelMetacognitieve training in een klinische en ambulante setting bij patiënten met een psychose
In de metacognitieve training (mct) komen vijf kenmerkende disfunctionele denk- en redeneerstijlen van mensen met een (chronische) psychotische stoornis aan de orde. In de mct wordt psycho-educatie in de vorm van kennisoverdracht over denkstijlen, hallucinaties, geheugen en inlevingsvermogen gecombineerd met diverse speelse oefeningen. Deze behandeling in acht sessies wordt gegeven in de vorm van een – gratis beschikbare – PowerPointpresentatie. Zevenenveertig personen (van wie...
Lees het artikelMondzorg bij mensen met een psychotische stoornis
De zorg voor een goede mondgezondheid bij mensen met psychotische symptomen is onontbeerlijk en zou een vast onderdeel moeten zijn binnen de integrale zorgverlening rond om mensen met een psychotische stoornis. Hiervoor zijn geen concrete vastomlijnde richtlijnen, protocollen of interventies ontwikkeld en er is weinig systematische aandacht voor. Goede kennis van zaken, overzicht, proactiviteit, zorgvuldige regie, verantwoordelijkheid en multidisciplinaire afstemming zijn essentieel om...
Lees het artikelSamenwerken voor goede palliatieve zorg voor dak- en thuislozen
Palliatieve zorg voor mensen die dak- of thuisloos zijn is niet veel anders dan ‘gewone’ palliatieve zorg. Er zijn echter wel specifieke aandachtspunten. In dit artikel beschrijven we deze aandachtspunten, die zijn ontleend aan een recent ontwikkelde handreiking Palliatieve zorg voor mensen die dak- of thuisloos zijn.
Lees het artikelDaar kom ik mijn bed voor uit!
Behalve cliënten met dementie, vormen cliënten met psychiatrische problemen een belangrijke, groter wordende doelgroep in de intramurale zorginstellingen. In deze zorginstellingen is er veel aandacht voor het aanbieden van dagbesteding aan de doelgroep gerontopsychiatrische cliënten. De aangeboden dagbesteding wordt door de instellingen zelf bedacht en ingezet. Wat de cliënten zelf van de verschillende dagbestedingsactiviteiten vinden, daarover is...
Lees het artikelAgressief gedrag virtueel aangepakt
Professionals in de geestelijke gezondheidszorg krijgen veelvuldig te maken met agressie op het werk door cliënten, hun partner, familieleden of vrienden. Dit artikel beschrijft hoe u professionals door middel van een rollenspel in een virtuele oefenomgeving kunt voorbereiden op confrontatie met agressie op de werkvloer. Ook wordt duidelijk hoe dit kan bijdragen aan meer bewustwording: door inzicht te krijgen in hoe iemand persoonlijk op een stressvolle situatie...
Lees het artikelPersisterende complexe rouwstoornis (PCRS)
Wanneer het ongeloof over de onomkeerbaarheid van het verlies blijft en de emotionele nood aanhoudt, is er sprake van complexe rouw. De persisterende complexe rouwstoornis (PCRS) is sinds 2013 in de DSM-5 opgenomen. De opname van PCRS in de DSM is een erkenning dat rouw kan uitgroeien tot een psychische aandoening. In dit artikel maken we onderscheid tussen verschillende soorten van rouw en andere ziektebeelden en worden handreikingen gedaan voor de behandeling van PCRS.
Lees het artikelDe Persoonlijke Antipsychotica Keuzewijzer
Bij mensen met een psychose kan het stoppen van antipsychoticagebruik leiden tot ernstigere psychotische symptomen en vaker een terugval. Gedeelde besluitvorming van cliënten en behandelaars, waarbij de patiënt betrokken wordt bij behandelkeuzes, kan leiden tot betere gezondheidsresultaten. De Persoonlijke Antipsychotica Keuzewijzer is ontwikkeld om cliënten te betrekken bij het maken van een geïnformeerde keuze voor een antipsychoticum.
Lees het artikelOndervoeding in de GGZ
Ondervoeding is een zorgprobleem dat in Nederland in toenemende mate de aandacht vraagt. Vaak wordt er bij het woord ondervoeding gedacht aan continenten als Afrika en wordt er niet stilgestaan bij de aanwezigheid van ondervoeding in onze eigen westerse samenleving. In dit artikel wordt een casus behandeld vanuit de Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) waarin het zorgprobleem ondervoeding centraal staat.
Lees het artikelInterventies bij suïcidaal gedrag
Suïcidaal gedrag is ‘het geheel aan gedachten, voorbereidingshandelingen en pogingen die een zekere intentie uitdrukken om zichzelf te doden’.1 In Nederland pleegden in 2011 1647 mensen zelfmoord. Dit aantal is substantieel, vergeleken met andere doodsoorzaken in hetzelfde jaar, bijvoorbeeld 653 dodelijke verkeersslachtoffers en 143 slachtoffers van moord en doodslag ( http://statline.cbs.nl).2 De helft tot driekwart van de suïcides houdt verband met een psychiatrische...
Lees het artikelCognitieve gedragstherapie bij psychotische klachten
Voor patiënten met een eerste psychose is cognitieve gedragstherapie (CGT) een belangrijke evidence-based interventie. Het uitgangspunt van CGT is dat het denken van invloed is op het gevoelsleven en op het gedrag en niet zozeer wat iemand overkomen is in het leven. Zo kunnen dezelfde dreigementen bij de één tot angst leiden, terwijl de ander er zich niet zo veel van aantrekt. CGT is een gestructureerde behandeling, waarbij de therapeut samen met de patiënt stap voor...
Lees het artikelBeslissen doe je samen!
Gedeelde besluitvorming is een begrip dat steeds vaker gebruikt wordt binnen de geestelijke gezondheidszorg. Het is juridisch en ethisch juist om gedeelde besluitvorming toe te passen en het past bij evidence-based practice: wetenschappelijk bewijs, de klinische expertise van de hulpverlener en de expertise, waarden en voorkeuren van de individuele cliënt zijn de basis van zorgverlening. Gedeelde besluitvorming doet recht aan de autonomie van de cliënt en past bij...
Lees het artikelLeefstijl bij seizoensgebonden depressie
Biologische ritmes zijn bouwstenen voor het leven. Een verstoord ritme kan leiden tot uiteenlopende klachten en ziekten, lichamelijk en geestelijk. In de wintermaanden is er minder daglicht en mensen die hier gevoelig voor zijn, kunnen (een toename van) depressieve klachten ontwikkelen. Dit artikel geeft handvatten hoe leefstijl kan helpen als terugvalpreventie bij seizoensgebonden depressieve klachten.
Lees het artikelZelfmanagementeducatie bij bipolaire stoornissen
Zelfmanagementeducatie bij een bipolaire stoornis is een complexe interventie, die vraagt om een subtiel samenspel van afstemming tussen zorgverleners, patiënten en naastbetrokkenen. Hoe begeleidt u dit leerproces als verpleegkundige in een triade? Zelfmanagementeducatie biedt patiënten en naastbetrokkenen hoop om de regie over het eigen leven terug te winnen, ondanks de lichamelijke en de psychosociale gevolgen van een bipolaire stoornis.
Lees het artikelTerugvalpreventie bij angst en depressie
Wanneer patiënten hersteld zijn van een angststoornis of depressie, hebben zij een hoge kans terug te vallen. De onderzoekers ontwikkelden een terugvalpreventieprogramma. De interventie werd aangeboden aan patiënten die eerder behandeling ontvingen voor een angststoornis of depressie in de basis of specialistische GGZ en daarna in volledige of gedeeltelijke remissie waren. De praktijkondersteuner huisarts GGZ (POH-GGZ) begeleidde patiënten bij het volgen van deze interventie....
Lees het artikelSMART-behandeldoelen
Dit artikel benadrukt het belang van duidelijk geformuleerde behandeldoelen in de geestelijke gezondheidszorg, ondersteund door theoretische inzichten en een illustratieve casus. Het verduidelijkt hoe onduidelijke doelen de behandeling kunnen belemmeren voor zowel de behandelaar als de cliënt, en onderstreept het nut van SMART-doelen voor effectieve behandeling en cliëntgericht werken. Het biedt inzicht in hoe behandeldoelen kunnen worden opgesteld en geïmplementeerd om het...
Lees het artikelBalans in (bij)werking en leefstijlfactoren
De omvang en ernst van bijwerkingen door psychofarmaca worden fors onderschat, waarbij somatische complicaties potentieel ernstig en soms onomkeerbaar zijn. De behandeling van psychische en somatische klachten is in het verleden strikt gescheiden geweest. Die tijd is voorbij. De praktijkvoorbeelden zoals genoemd in dit artikel illustreren het belang van het tijdig en specifiek determineren en monitoren van de (bij)werkingen bij psychofarmaca en leefstijlfactoren, om...
Lees het artikelCannabisproblemen ook op uw afdeling
In Nederland heeft één op de vier volwassenen ooit, en 4% in de afgelopen maand geblowd.Naar schatting gebruikt ongeveer 1% van de Nederlanders (bijna) dagelijks. Op jonge leeftijd beginnen met gebruik en veel cannabis gebruiken verhogen het risico op nadelige gevolgen (psychisch, cognitief en lichamelijk). Acute risico’s zijn angst, paniek, acute psychosen en verkeersongevallen. Het stimulerende effect van THC op het beloning-systeem van de hersenen brengt het...
Lees het artikelClose contact interventions
Een-op-eenbegeleiding is een interventie voor begeleiding van psychiatrische cliënten in een extra beveiligde kamer (EBK).1 In de praktijk werkt het ook ondersteunend voor cliënten in een crisis en kan het destructief gedrag en dwangmaatregelen voorkomen. Er is geen verpleegkundige richtlijn, model of methodiek voor de uitvoering ervan. Hiervoor werd het Close Contact Intervention Model (CCI) ontwikkeld. Dit werd afgeleid van het ‘Behavioral Change Stairway Model’...
Lees het artikelStatistische basisbegrippen
Het implementeren van nieuwe interventies in de verpleegkundige praktijk vraagt naast vaardigheden gericht op planning en organisatie, begrip van verplegingswetenschappelijk onderzoek. Verplegingswetenschappelijk onderzoek kan plaatsvinden met verschillende typen designs, waarbij iedere opzet zijn eigen kenmerken heeft. Interventieonderzoek is waarschijnlijk het meest relevant voor de verpleegkundige praktijk. Daarom worden in dit artikel de belangrijkste begrippen en effectmaten uit...
Lees het artikelRegievoeren onder hoge spanning
De spanning kan soms flink oplopen op een afdeling, soms zo hoog dat een gezamenlijk optreden van meerdere hulpverleners nodig is om de veiligheid van alle betrokkenen te waarborgen. De regievoerder heeft op die momenten een belangrijke rol en kan het verschil maken tussen verdere escalatie en een weg eruit. Over de regievoerder gaat dit artikel. We beschrijven de context, de rol, de taken en werkwijze, de competenties en gaan in op dillema’s. We baseren ons op praktijkervaring, maar...
Lees het artikelBehandelmogelijkheden voor antisociale persoonlijkheidsproblematiek
Veel behandelaren vinden patiënten met antisociale persoonlijkheidsproblematiek lastig om te behandelen. Mede hierdoor krijgen deze patiënten minder toegang tot de GGZ. Dit is een gemiste kans, omdat er met behandeling meer mogelijk is dan vaak gedacht wordt en zo zowel deze patiënten als hun omgeving kunnen worden geholpen. Verpleegkundigen en de verpleegkundig specialist (VS) kunnen hierin een belangrijke rol spelen.
Lees het artikelGenderdiversiteit in de spreekkamer
De laatste jaren is er in de maatschappij groeiende aandacht voor genderdiversiteit. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie is gender een sociaal-cultureel concept, gebaseerd op de verdeling mannelijk en vrouwelijk. Gender beschrijft hoe gedrag, normen en waarden, relaties, kleding en haardracht in de mannelijke of vrouwelijke categorie vallen. Tegenwoordig zien we in de maatschappij de roep om minder binair denken opkomen. Gender wordt steeds meer gezien als een spectrum waarbinnen...
Lees het artikelDe Kennedy As 5: gestructureerde observatie van het algemeen functioneren
De Kennedy As 5 is een observatie-instrument dat het functioneren van patiënten beoordeelt op acht verschillende gebieden. Hierdoor wordt het totaalbeeld van actuele risico’s en sterke eigenschappen zichtbaar. Het instrument is in steeds meer psychiatrische klinieken in binnen- en buitenland een hulpmiddel bij het objectiveren van het actuele toestandsbeeld van de opgenomen patiënt. Het systematisch werken met de Kennedy As 5 kan de effectiviteit van de multidisciplinaire...
Lees het artikelClozapine; een antipsychoticum om in de gaten te houden
Clozapine is zeer effectief bij therapieresistente schizofrenie. Het heeft echter ook bijzondere bijwerkingen. De leuko cytopenie en granulocytopenie zijn het meest bekend, maar het is ook belangrijk dat verpleegkundigen andere specifieke bijwerkingen kennen. Sedatie, obstipatie, hypersalivatie, mictieproblemen, metabole afwijkingen, tachycardie, orthostase en insulten verdienen speciale aandacht.
Lees het artikelVitaminetekort en de vergeten ziektebeelden
In het ziekenhuis worden regelmatig mensen, vooral ouderen, opgenomen met ziektebeelden en comorbiditeitsproblemen die te maken hebben met vitaminedeficiënties. In dit artikel worden de ‘vergeten’ ziektebeelden op een rij gezet.
Lees het artikelWie (effectief) zoekt, zal vinden
Evidence-based practice bestaat uit vijf stappen om te komen van klinische onzekerheid naar een evidence-based beslissing. Na het vertalen van een klinische onzekerheid naar een goede onderzoeksvraag, kan worden gezocht naar evidence om de onderzoeksvraag te beantwoorden. Het zoeken doet men in wetenschappelijke databases met specialistische zoekmachines, zoals PubMed. Na het bepalen van de juiste zoektermen wordt een zoekstrategie steeds specifi eker door het toevoegen van booleaanse...
Lees het artikelTraumatische rouw
In deze gevalsbeschrijving staat de behandeling van een vluchteling met traumatische rouw centraal. Als interventie is de beknopte eclectische psychotherapie voor traumatische rouw (BEP-TR) uitgevoerd door de verpleegkundige in opleiding tot specialist. De behandeling resulteerde in een duidelijke klachtenvermindering en herstel van functioneren.
Lees het artikelIntensief Behandelcentrum Jeugd
In 2014 is voor patiënten tussen de 10 en 18 jaar de eerste High & Intensive Care Jeugd (HIC-J) in de kinder- en jeugdpsychiatrie geopend door Universitair Centrum Karakter Nijmegen. De HIC is samen met Intensive Home Treatment Jeugd (IHT-J) onderdeel van het Intensief Behandelcentrum Jeugd (IBC-Jeugd). Bij het IBC-Jeugd werken we met het uitgangspunt ‘beter worden doe je thuis’.
Lees het artikelOnline behandeling van sociale angst in coronatijd
COVID-19 bracht sociale isolatie, afstand, eenzaamheid en angst voor het onbekende. Luxerende factoren voor mensen met een sociale angststoornis. Angststoornissen zijn een van de meest voorkomende psychische stoornissen. Sociale angst geeft beperkingen en gaat voorbij aan reële of problematische angst. Oplettendheid in een zogenoemd ‘coronatijdperk’ is vereist om angsten die het functioneren belemmeren te herkennen en vroegtijdig te behandelen.
Lees het artikelMevrouw blijft maar bellen
Mevrouw Jansen (88) belt zo vaak met 112, de huisartsenpost en de thuiszorg, dat de toegang tot zorg voor anderen in gevaar komt. Klinische GGZ-behandelingen heeft ze afgebroken of afgewezen en waarschijnlijk is zij medicatieontrouw. Omdat betrokken zorgprofessionals niet meer weten wat ze met de situatie aan moeten en het zorgsysteem vastloopt, vragen ze een consultatie aan bij het Centrum voor Consultatie en Expertise (CCE).
Lees het artikelInformatie aan Veilig Thuis
Welke informatie mag of moet een behandelaar verstrekken aan Veilig Thuis wanneer hiernaar wordt gevraagd? In hoeverre is toestemming vereist van de patiënt? In dit artikel wordt deze vraag beantwoord aan de hand van de casus Lucy.
Lees het artikelMet de beste bedoelingen...
Voor velen is en blijft het medisch beroepsgeheim een lastig onderwerp. Zeker in een tijd dat het beroepsgeheim steeds meer onder druk staat en zorginstanties bijvoorbeeld verplicht worden om medewerking te verlenen bij het verstrekken van medische gegevens over de patiënt ten behoeve van de financiering van de zorg. Ook in de praktijk is het voor de verpleegkundige lastig te beoordelen, wanneer wel en wanneer geen informatie mag worden verstrekt aan derden of externe instanties....
Lees het artikel‘Ook u bent welkom’
Onder de titel ‘Ook u bent welkom’ start ‘Slimmer Beter’ begin 2009 een project op de afdeling Psychiatrie in het UMC Utrecht voor het invoeren van familiebeleid. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat het sociaal netwerk van de patiënt een belangrijke rol speelt bij herstel en verloop van de psychiatrische ziekte. Dit contact is duurzaam, in tegenstelling tot veel hulpverleningscontacten. We willen vanaf het eerste contactmoment het sociaal netwerk actief...
Lees het artikelHet diagnostisch traject, van soa-poli tot hiv-diagnose
Soa’s zijn seksueel overdraagbare aandoeningen. Per jaar lopen in Nederland naar schatting ruim 100.000 mensen een soa op. Voorbeelden van soa’s zijn: chlamydia, genitale wratten, herpes genitalis, gonorroe, hepatitis B, syfilis en een infectie met hiv, dat aids veroorzaakt. Soa’s worden overgedragen via sperma, bloed, vaginaal vocht en bij contact van slijmvliezen. Slijmvliezen bevinden zich onder andere in de anus, de penis, de vagina en de mond. Bij de soa-polikliniek...
Lees het artikelKatatonie: een intrigerend neuropsychiatrisch syndroom
Katatonie is een intrigerende neuropsychiatrische aandoening, die sinds enige jaren weer beter wordt herkend. Dit is van groot belang, omdat katatonie in de acute fase en mits adequaat behandeld een zeer goede prognose heeft. Bovendien kunnen dan ernstige complicaties zoals dehydratie, trombose of contracturen worden voorkomen. Katatonie komt voor in samenhang met een grote verscheidenheid en veelheid aan psychiatrische en somatische aandoeningen, en zeker niet alleen bij schizofrenie. Het...
Lees het artikelZelfmanagementvermogen van patiënten met schizofrenie
Zelfmanagement is het vermogen van mensen om hun ziekte of beperking zo goed mogelijkin hun leven in te passen.1 De beroepsvereniging Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN) ziet zelfmanagementondersteuning als een belangrijke kerntaak van de verpleegkundige. Het is belangrijk te weten hoe iemand zijn eigen vermogen tot zelfmanagement inschat om zorg op maat te kunnen bieden. Hierbij kan gebruik worden gemaakt van een meetinstrument. Dit artikel beschrijft allereerst...
Lees het artikelForensische High en Intensive Care (FHIC)
Forensische high & intensive care (FHIC) is een afdeling waar zorg geboden wordt aan patiënten in crisis. FHIC wordt vormgegeven in een open leef- en werkklimaat, gericht op groei, contact, ondersteuning en het voorkómen van repressie en dwangtoepassingen. Centraal in de zorg die geboden wordt staat het opbouwen en onderhouden van contact. Binnen tien forensische instellingen, waaronder de Forensische Psychiatrische Kliniek (FPK) Assen, GGZ Drenthe wordt...
Lees het artikelDe VS-GGZ in de huisartsenpraktijk
De toegankelijkheid en kwaliteit van de GGZ in Nederland staat onder druk en in toenemende mate doen cliënten met (complexe) GGZ-problematiek een beroep op de huisartsenzorg. De VS-GGZ in de huisartsenzorg is een pionier op het gebied van het verlenen van geestelijke gezondheidszorg in deze setting. Op basis van interviews met professionals wordt inzicht gegeven in de mogelijkheden van de VS-GGZ in de huisartsenpraktijk, de toegevoegde waarde en beïnvloedende factoren.
Lees het artikelPost-partumpsychose
Een post-partumpsychose is een ernstige psychiatrische aandoening die doorgaans binnen vier weken na de bevalling ontstaat. 1 Het ziektebeeld kan zich snel en onvoorspelbaar ontwikkelen. Als er niet adequaat behandeld wordt, kunnen risico’s ontstaan voor zowel moeder als kind, waaronder in zeldzame gevallen suïcide of infanticide. Het is van belang dat alle hulpverleners die te maken hebben met kraamvrouwen kennis hebben van deze aandoening, zodat eerste symptomen worden...
Lees het artikelProblemen en dilemma's bij lithium
Lithium is een effectief middel bij de behandeling van patiënten met een bipolaire stoornis. De toepassing van lithium wordt echter beperkt door bijwerkingen. Enkele van de meest voorkomende bijwerkingen bij langdurig gebruik zijn polydipsie (gemeld bij 38-70% van de gebruikers), polyurie (15-40%), schildklierafwijkingen, tremor (28-45%), droge mond, cognitieve stoornissen (10-43%), gewichtstoename en moeheid. 1 Patiënten ervaren gewichtstoename en cognitieve stoornissen als...
Lees het artikelOsteoporose
Osteoporose is een aandoening van het skelet met een verhoogd risico op fracturen. Deze fracturen hebben een groot effect op morbiditeit, mortaliteit en kwaliteit van leven. Osteoporose wordt vaak pas laat ontdekt. Verreweg de meeste osteoporosepatiënten hebben de diagnose pas na een (eerste) fractuur gekregen. Daarna wordt de beschikbare behandeling in veel gevallen niet optimaal toegepast of opgevolgd. Doordat er bij psychiatrische patiënten vaak sprake is van verschillende...
Lees het artikelOesofaguscarcinoom
Oesofaguscarcinoom is een oncologische aandoening. De aandoening is veelal gerelateerd aan roken en/of overmatig alcoholgebruik en heeft een slechte prognose met een hoge mortaliteit. Oesofaguscarcinoom kan curatief behandeld worden met neoadjuvante chemoradiatie en/of chirurgie, maar in veel gevallen is curatie niet meer mogelijk en volgt een palliatieve behandeling. De complexe zorg voor patiënten met een oesofaguscarcinoom wordt verleend door een multidisciplinair team, waarin...
Lees het artikelEthische overwegingen bij gedwongen opnamen bij aandoeningen zoals Korsakov
Patiënten zonder ziekte-inzicht zijn in staat om over de eigen situatie te praten vanuit hun eigen logica en met eigen wensen en verlangens. De informatie die zij geven is onder andere gebaseerd op persoonlijke subjectieve kennis. Deze kennis sluit niet altijd aan bij de kennis van de zorgprofessional. Door goed te luisteren naar de verhalen van patiënten, de pijn te zien en de ervaringen te interpreteren, kunnen zorgprofessionals het unieke en het individuele perspectief van...
Lees het artikelAngstig en verslaafd aan lorazepam
Angststoornissen zijn de meest voorkomende psychische stoornissen op latere leeftijd en brengen veel lijdensdruk met zich mee. Een angststoornis is de belangrijkste indicatie voor het gebruik van benzodiazepinen. Van de ouderen gebruikt 12 tot 31% benzodiazepinen. Vrouwen met een angststoornis lopen daarbij het grootste risico op afhankelijkheid. Chronisch benzodiazepinegebruik is slecht behandelbaar bij ouderen vanwege de vaak onderliggende problematiek zoals angst. Dit artikel beschrijft...
Lees het artikelFysieke technieken; spierballen van de onmacht
Hoe zorgt u ervoor dat hulpverleners technisch toegerust zijn om de veiligheid in het heetst van de strijd te waarborgen? Hoe doet u dat zonder dat u de fysieke technieken als oplossing ziet voor een problematische interactie? Hoe houdt u de regie in gevaarlijke omstandigheden zonder de gezamenlijke onmacht te ontkennen? In dit artikel staat het dilemma van de fysieke technieken centraal. We richten ons hierbij op hulpverleners, trainers, managers en...
Lees het artikelHet gedachterapport
Cognitieve (gedrags)therapie (CGT) is een effectief bewezen vorm van psychotherapie en is breed inzetbaar bij psychische problemen. Het gedachterapport, afkomstig uit de CGT, is een interventie waarmee disfunctionele opvattingen en onderliggende opvattingen opgespoord kunnen worden1 en zodanig beïnvloed worden dat klachten verminderen. In dit artikel wordt het gedachterapport uitgewerkt met ondersteuning van een casus.
Lees het artikelCollegiale opvang, maar hoe dan?
‘Dodelijk drama in TBS-kliniek Balkbrug heeft grote impact: We zijn allemaal in shock’, luidt de kop boven het krantenartikel in de Stentor op 6 november 2022. 1 Hoe ga je als medewerker met deze schokkende gebeurtenis om, wat zijn de risico’s en gevolgen als je als medewerker hiermee wordt geconfronteerd?
Lees het artikelWat kunnen verpleegkundigen in de GGZ beter doen of beter laten?
Het onderwerp ‘Beter Laten’ krijgt al een paar jaar aandacht, toch blijkt dat verpleegkundigen en verzorgenden nog steeds dagelijks overbodige handelingen uitvoeren. Het achterwege laten van deze handelingen bespaart tijd voor zorgverleners en leed bij de patiënt. De in 2017 ontwikkelde ‘Beter Laten’ lijst is nu geüpdatet en uitgebreid met ‘Beter Doen’ aanbevelingen om meer passende zorg te bieden.
Lees het artikel